Heb je weleens last gehad van mieren tijdens een picknick? Je kan dat oplossen met een spuitbus, maar de vraag is of je dat wil doen terwijl er allemaal lekker eten klaar staat. In dit proefje doe je onderzoek naar manieren die mieren afschrikken op een vriendelijke manier.

Nodig:

• een plek buiten waar voldoende mieren zitten
• groot wit tafelkleed (van vinyl, plastic of papier)
• dikke stift
• 10 flessendoppen
• wattenstaafjes
• minimaal drie vloeistof/oplossingen:
  • water
  • suikerwater
  • citroensap
  • azijn
  • afwasmiddel
  • tabasco
  • een andere vloeistof?

Stappen:

Als je een proefje wil doen met mieren is het handig als je een plek zoekt waar veel mieren zitten. Meestal kan je in het park of het bos wel een mooie mierenhoop vinden. Als je zo’n plek gevonden hebt leg je het tafelkleed op de grond en wacht je af tot er wat mieren op het kleed lopen. Als dat lang duurt, kan je ook een stukje fruit naast het kleed leggen en wachten tot de mieren er overheen krioelen. Pak het dan op en schud de mieren er boven het kleed af.

Als je groepjes mieren hebt, kan je met de dikke stift een flinke cirkel op het kleed tekenen. Elke cirkel is een vloeistof (of oplossing) die je gaat testen. Schijf naast de cirkel welke oplossing je test.

Giet vervolgens een klein beetje van de oplossing in een flessendop. Doop hier het wattenstaafje in en zoek in de cirkel naar een mier. Teken vervolgens een cirkel van ongeveer 2,5 centimeter (ongeveer een 2 euromunt) om de mier heen. Kijk of de mier binnen de cirkel blijft of er uit stapt.

Let op dat je de cirkel niet te nat maakt. Als de cirkel te nat is kan de mier er misschien niet uit omdat de mier niet durft over te steken en niet omdat de oplossing zelf hem afschrikt.

Teken met je oplossing een cirkel om ongeveer 20 mieren. Kijk goed of de mieren afschrikken van de oplossing of dat ze deze negeren en de cirkel uit lopen. Je kan bijhouden hoeveel mieren en blijven zitten en hoeveel er ontsnappen in een schema. Let ook op of mieren niet in de oplossing blijven staan.

Vul nu een andere flessendop met een andere oplossing. Je begint nu op een andere plek op je kleed opnieuw. Ook nu test je weer 20 mieren door er cirkels omheen te trekken met een wattenstaafje en de oplossing. Ook nu kan je weer bijhouden hoeveel mieren afschikken en hoeveel er ontsnappen. Je herhaalt het proefje voor elke vloeistof die je wil testen.

Vragen:

1. Welke oplossing hield de meeste mieren gevangen?
2. Welke oplossing had de meeste ontsnapte mieren?
3. Waren er ook oplossingen waar de mier in bleef staan zonder dat hij gevangen leek?
4. Zo ja, waarom denk je dat dit komt?

Meer weten?

Alle dieren kunnen chemische signalen in hun omgeving waarnemen. Sommige gebruiken zelfs chemische signalen om te communiceren. Een van de dieren waarvan het bekend is dat ze chemische signalen gebruiken om met elkaar te ‘praten’ zijn mieren. Als je een hele colonne van mieren ziet dan lopen ze achter elkaar aan doordat ze een onzichtbaar chemisch pad van feromonen volgen. Dit zijn voor de mier positieve chemische signalen. Je hebt ook negatieve signalen. Die vertellen de mier om weg te blijven.

De oplossing die de meeste mieren gevangen houdt is de stof die het best is in mieren afschrikken. De mieren durven namelijk niet over te steken en blijven daardoor in hun cirkel gevangen.

Wil je meer weten over mieren? Ga dan eens langs bij Meneer Spoor. Die weet heel veel van mieren en kan je er van alles over vertellen. Wil je liever een keer andere insecten knutselen? Maak dan je eigen insect na onderzoek en goed kijken.