In alles wat leeft zit DNA. Maar kan je het ook zien? Normaal kan dat niet. In dit proefjes gaan we het DNA uit een banaan halen.
Nodig:
- halve banaan
- diepvrieszakje (met sluiting)
- 5 gram zout
- 100 ml heet water
- afwasmiddel
- alcohol (let op: zet deze voor het proefje in de vriezer)
- maatbeker (minimaal 250 ml)
- roerstaafje
- trechter
- koffiefilter
- maatcilinder
Stappen:
Doe de halve banaan in het diepvrieszakje. Doe het zakje dicht en knijp de banaan fijn. Blijf de banaan ongeveer 1 minuut kneden.
Meng nu in de maatbeker het zout en het water. Zorg dat het zout helemaal is opgelost. Als het zout is opgelost schenk je het water voorzichtig in de zak bij de bananenpuree. Kneed het er nog even rustig en voorzichtig doorheen.
Doe er nu ook voorzichtig 10 druppels afwasmiddel bij. Je mag het er nog een keer langzaam en rustig doorheen kneden. Doe dit vooral niet te wild, want dan gaat het schuimen. Als je rustig kneed, krijg je bijna geen schuim. Zet het zakje hierna even weg.
Pak nu de trechter en zet de koffiefilter er in. Als je een beetje lang de kanten strijkt, zal hij wel goed passen. Zet de trechter met de filter nu op de maatcilinder. Heb je geen maatcilinder, gebruikt dan een hoog smal glas.
Schenk hierna rustig en voorzichtig het bananenmengsel uit het zakje in de trechter. Doe dit heel rustig, anders zit alles straks onder het bananenmengsel. Als het in de filter zit kan het echt wel een paar minuten duren voordat het doorloopt. Het water met het DNA van de banaan moet namelijk druppel voor druppel door de filter heen. Als het vocht door je filter is en in de maatcilinder zit, haal je de trechter er af.
Pak nu de alcohol uit de vriezer. Hou de maatcilinder schuin en giet de alcohol er heel rustig op. Als je dit langs de rand doet, dan blijft de alcohol op het bananenwater drijven. Zorg dus dat je heel, heel voorzichtig schenkt tot je een laagje hebt van ongeveer twee centimeter. Zet de maatcilinder hierna weer recht neer. Nu is het wachten geblazen.
Langzaam zal je in de alcohol kleine slingers van belletjes zien ontstaan. Alsof er sliertjes in de alcohol drijven. Dat is het DNA van de banaan.
Je kan dit proefje ook doen met aardbeien, perziken of ander fruit. Probeer het maar eens, dan zal je zien dat je nog meer DNA te zien krijgt.
Vragen:
- Wat denk je dat de rol van het zoute water is in dit proefje?
- Wat denk je dat de rol van het afwasmiddel is?
- Wat denk je dat de rol van alcohol is?
Meer weten?
Het water was de eerste toevoeging aan de banaan. Het is belangrijk dat het water zout is omdat het zout zich vastmaakt aan het DNA. Hierdoor krijg je grotere slierten die je kan zien. Het afwasmiddel zorgt ervoor dat de cellen waar het DNA in zit open gaan. Op het moment dat het buitenste laagje van de cel opengaat, komt het DNA naar buiten. De alcohol is nodig om het DNA te laten zien. DNA lost namelijk op in sommige vloeistoffen, maar niet in alcohol.
Alles wat leeft heeft DNA. Wil je meer lezen, kijk dan ook eens naar dit verhaal van
Casper Geraedts. Hij legt precies uit hoe DNA in elkaar zit. Wil je meer weten over DNA en er zelf mee aan de slag? Ga dan eens langs bij Museum Boerhaave. Daar hebben ze soms leuke kinderactiviteiten.