Zelf raketten maken en afschieten is een van de leukste dingen om te doen. Je kunt zelf een lanceerplatform maken om ze af te schieten. Met een lanceerplatform worden de raketten veiliger afgeschoten en komen ze ook nog eens hoger. In dit proefje leer je zelf een lanceerplatform maken.

Nodig:

• 4 hoekijzers van 12 cm + schroeven
• 1 koppelplaat van 10 cm
• 1 stuk staaldraad van 18 cm
• 2 tentharingen
• 2 slotbouten van 10 cm met 6 moeren
• 1 oogbout met 2 moeren
• 8 ringen voor de slotbouten en oogbout
• 1 plaat hout van 30 x 40 cm
• 3 meter touw
• 1 fietspomp
• 1 kunststofkurk (moet in je raket passen)
• 1 fietsband ventiel
• 1 plastic fles voor je raket
• 1 boormachine + boortjes
• 1 schroevendraaier
• 1 steeksleutel voor de moeren
• 1 bankschroef
• 1 haakse hoek
• 1 rolmaat of duimstok
• 1 potlood

Stappen:

Het lijkt misschien een lange lijst, maar als je eenmaal bezig bent zal je zien dat het wel meevalt. Omdat je met een boormachine aan de slag gaat is het wel handig om dit samen met een volwassene te doen. Kijk ook hier voor tips over het maken van een raket.

Probeer eerst of de kurk goed in de fles past. Als je een kurk hebt die goed past, boor je een gat door het midden van de kurk van boven naar beneden. Het ventiel moet er met wat kracht doorheen geduwd worden, dus maak het gat niet te groot. In sommige gevallen moet je nog een stuk van de kurk afsnijden om het ventiel goed door de kurk te krijgen. In principe is een kurk met een hoogte van ongeveer 1,5 cm goed.

Boor nu met een metaalboortje een gat in het midden van de koppelplaat. Omdat hij echt goed in het midden moet zitten is het verstandig om dit niet 1, maar 2 keer te meten. Omdat je metaal boort is het verstandig om een veiligheidsbril op te doen. Maak het gaatje groot genoeg het fietsventiel. Meestal is dit een boortje 10.

Controleer ook meteen of de gaten aan de korte zijde van de koppelplaat groot genoeg zijn voor de slotbouten. Als dit niet het geval is, kan je ze nu iets groter maken.

Als je klaar bent met boren, leg je de koppelplaat in het midden van de houten plaat. Meet het midden goed uit. Hierna teken je de twee gaten aan de zijkant af. Met een houtboortje maak je nu twee gaten waar de slotbouten doorheen kunnen.

Duw nu het fietsventiel door het middelste gat van de koppelplaat. Je kunt de borgring er weer opschroeven om te zorgen dat hij goed blijft zitten. Let op: De kant met de kurk is de bovenkant.

Steek nu de slotbouten vanaf de onderkant van de plaat door het hout. Doe er aan de bovenkant een ring op en een moer. Draai de moer zo strak aan dat de slotbout zich in het hout trekt.

Doe een tweede moer op elke slotbout en draai deze tot ongeveer de helft van de bout. Doe vervolgens een ring op beide moeren en plaats de koppelplaat hierop met de kurk naar boven. Zet nu de plastic fles goed op de kurk. Je hebt de fles nodig om de volgende stap te kunnen meten.

Buig het stuk staaldraad in een u-vorm. Zorg dat de u precies om de hals van je raket heen kan maar er strak genoeg opzit dat de brede lip op de hals hem op zijn plek houden.

Zet hierna twee hoekijzers aan een kant van de koppelplaat. Doe dit op zo’n manier dat ze op boekensteunen lijken. Schuif nu de staaldraad door de bovenste gaten van de hoekijzers. Schuif de hoekijzers hierna naar de koppelplaat en zorg dat de twee uitstekende stukken van het staaldraad over de hals van de fles gaan, direct boven de brede lip op de hals van je fles. Als de fles te hoog of te laag zit, kan je dit met de moeren op de stopbouten aanpassen. Het is belangrijk dat het staaldraad goed over de hals van de fles gaat, omdat dit de borgpin is die je raket straks op z´n plek houdt.

Zet nu de andere twee hoekijzers aan de andere kant van de koppelplaat. Schuif ze zo dat de twee uitstekende delen precies door het bovenste gaatje gaan. De 4 hoekijzers staan nu tegenover elkaar. Teken nu de gaatjes van de hoekijzers af en schroef ze stevig vast. Je kunt de gaatjes eventueel een stukje voorboren met een houtboortje.

Meet nu aan een van de zijkanten het midden uit. Plaats hier, aan de rand de oogbout. Je boort hiervoor een gat en zet de oogbout vast met ringen en moeren aan de boven en onderkant.

Steek nu het touw door het oog van de oogbout en maak het vast aan het staaldraad. Zorg voor een knoop die niet kan losschieten. Je lanceerkoord zit nu op z’n plek.

Maak nu de fietspomp vast aan het ventiel en pomp een paar keer om lucht in de fles te krijgen. Als je de lucht er uit hoort lopen, zit de stop te los. Je kunt de koppelplaat dan nog een keer omhoog draaien door de moeren iets op te schroeven. Als hij goed zit, doe je op elke slotbout nog een ring en een moer en zet je de koppelplaat vast.

Boor tot slot aan een zijkant twee gaten. Dit moet op de zijkant tegenover de oogbout. Deze twee gaten moeten groot genoeg zijn zodat er een tentharing door kan. Als je het lanceerplatform straks op een grasveld zet, zorgen de tentharingen dat het lanceerplatform op z’n plaats blijft als je aan het lanceerkoord trekt.

Lanceren
Als je op zoek gaat naar een lanceerplek voor je raket moet je rekening houden met een aantal dingen. Zorg dat je een veldje hebt van ongeveer 30 bij 30 meter. Zet het lanceerplatform in het midden en veranker hem met de haringen. Mocht het waaien, zet het lanceerplatform dan aan de kant van het veld waar de wind vandaan komt. In dat geval land de raket nog wel op het veld.

Zorg dat je raket is gevuld met water. Je kunt eventueel extra raketten of water meenemen om te testen wat voor jouw raket een goede verhouding water/lucht is. Zorg dat alleen de mensen die gaan lanceren bij het lanceerplatform staan. Eventueel kan je een lijn trekken en de andere vragen erachter te blijven. Zorg ook dat de verwachte landingsplaats vrij is.

Het leukste is om met z’n tweeën te lanceren. Eentje pompt de lucht in de raket, de ander trekt aan het touw. Zorg dat de druk niet hoger wordt dan 3,5 bar. Als die druk is bereikt neemt iedereen afstand van het lanceerplatform en tel je af. Bij 0 trek je aan het lanceerkoord en gaat de raket de lucht in.

Degene die de raket heeft gelanceerd kan hem ook weer ophalen.

Vragen:

1. Hoe hoog kwam je raket?
2. Hoeveel meter van het lanceerplatform is je raket geland?
3. Wat is voor jouw raket de beste verhouding water en lucht?
4. Is het gelukt? Tag ons in een foto van je lancering op Instagram of Twitter!

Meer weten?

De luchtdruk in de fles is niet anders dan die in een ballon. Als je aan het lanceerkoord trekt ontsnapt de lucht uit de fles en stuwt hij de fles omhoog. Als je het heel netjes wil uitleggen kan je de derde wet van Newton gebruiken. De kracht naar beneden van de lucht, zorgt voor een tegengestelde kracht omhoog van de fles. Wie die Isaac Newton dan was? Kijk op SchoolTV voor een filmpje.
Zelf een lanceerplatform maken is leuk. Maar experimenteer vooral met verschillende maten flessen en verhoudingen van lucht en water!