De afstanden tussen de planeten van ons zonnestelsel zijn enorm. Ze zijn zo ontzettend groot dat je soms maar moeilijk kan bevatten hoe groot dat is. Zelf een zonnestelsel maken is een goede manier om inzicht te krijgen in die afstanden. In dit proefje ga je actief aan de slag met het zonnestelsel.

Nodig:

• 8 vellen gekleurd papier
• stift
• schaar
• grasveld of plein (minimaal 80 meter lang)
• 8 kinderen

Stappen:

Eerst gaan we planeten maken. Knip met je schaar 8 cirkels uit de 8 vellen papier. De cirkels hoeven niet even groot te zijn, dat zijn de planten namelijk ook niet. Als je 8 cirkels hebt, schrijf je met de stift de namen van de planten op. Elke cirkel is een planeet.

De planten zijn:

• Mercurius
• Venus
• Aarde
• Mars
• Jupiter
• Saturnus
• Uranus
• Neptunus

Ga nu naar het veld of het plein waar je het proefje wil doen. Ga zelf aan een kant van het veld staan. Dit plekje is nu de Zon. Elk van de kinderen krijgt een planeet. Zij zijn nu de planeten van het zonnestelsel.

Iedere stap die een kind nu zet is ongeveer 58 miljoen kilometer in het echt. Als eerste mag Neptunus gaan lopen. Neptunes staat op 78 stappen van de zon. Dat is 4,5 miljard kilometer. Als Neptunus in een rechte lijn wegloopt, staat hij na 78 stappen op z’n plek.

Daarna is Uranus aan de beurt. Uranus hoeft maar 50 stappen te lopen. Hij mag het pad volgen van Neptunes. Hierdoor staan alle planeten straks in een rechte lijn. 50 stappen is ongeveer 2,9 miljard kilometer. Je kunt nu al zien dat de afstand tussen Neptunus en Uranus erg groot is.

Als derde kind mag Saturnus gaan lopen. Saturnus zet 25 stappen in een rechte lijn.  25 stappen is ongeveer 1,4 miljard kilometer.

Nummer 4 is Jupiter. Het kind dat Jupiter speelt, mag 13 stappen zetten. Die 13 stappen zijn in het echt 778 miljoen kilometer.

We komen nu steeds dichter bij huis. De volgende planeet is Mars. Mars hoeft maar 4 stappen te zetten. Dat is ongeveer 228 kilometer.

Aarde! Onze eigen planeet zet 3 stappen. Die 3 stappen zijn ongeveer 150 miljoen kilometer.

Het kind dat Venus is, zet maar 2 stappen. Daarmee staat het 108 miljoen kilometer bij de zon vandaan.

Het dichtst bij de zon staat Mercurius. Dat is maar 1 stap, of 58 miljoen kilometer.

Je kan nu precies zien wat de afstand is tussen de verschillende planten.

Vragen:

Kijk naar de volgorde. Welke planten maken het zonnestelsel?

Kijk naar de afstanden tussen de kinderen, welke planten staan er dan het verst uit elkaar?

Welke planeten staan het dichtst bij elkaar?

De ruimtesonde Mariner 4 deed er 6 maanden over om van Aarde naar Mars te vliegen. Dat is dus 6 maanden per stap. Hoelang duurt het dan om Jupiter te bereiken?

De ruimtesonde Voyager II deed er 12 jaar over om Neptunus te bereiken. Wat denk jij dat er nodig is om sneller te kunnen reizen tussen de planeten?

Meer weten?
Een zonnestelsel maken doen je niet alleen in de klas. Er zijn verschillende plekken in Nederland waar ze een model van de planeten hebben. Op PlaNed staat een mooi overzicht, zo zie je ook wat er in je eigen omgeving zit. Een van de oudste (en mooiste) planetaria staat in Friesland. Dat is het planetarium van Eise Eisinga.

Bij de vragen had je al gehoord over Mariner 4 en Voyager II. Er zijn nog veel meer ruimesondes die in ons zonnestelsel rondvliegen.  Op intosspace.nl staat een lijstje met belangrijke sondes.